Book review: Innovation in China

Quyển sách này trình bày và phân tích tình hình phát triển công nghệ đang diễn ra ở Trung Quốc. Từ một quốc gia chuyên đi copy sản phẩm từ những nước khác, Trung Quốc đang phát triển mạnh mẽ và đóng vai trò dẫn đường trong rất nhiều ngành công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo, Big Data, thương mại điện tử. Tác giả cho rằng cuộc chiến tranh thương mại của Mỹ nhắm vào Trung Quốc gần đây nhằm mục đích làm chậm lại quá trình phát triển của Trung Quốc. Tuy nhiên, khi nhìn vào những gì đang điễn ra ở Trung Quốc, tôi nghĩ nó khó có thể gây cản trở đến quá trình phát triển công nghệ đang điễn ra một cách mạnh mẽ ở đây.

Điều này đạt được từ nỗ lực của các doanh nghiệp và chính phủ. Với các kế hoạch như "Made in China 2025", chính phủ Trung Quốc tạo điều kiện tối đa cho các doanh nghiệp phát triển các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), xe tự lái (Autonomous Car), Big Data, xe điện (electric car). Một môi trường cạnh tranh lành mạnh được tạo ra, thúc đẩy các công ty tạo ra những sản phẩm tốt hơn cho người dùng. Các nhà làm luật cũng đồng hành với bước tiến của công nghệ, tạo điều điện cho các công nghệ mới như thanh toán online, ngân hàng online phát triển.

Cuốn sách giới thiệu một số lượng lớn các startup thành công trong nhiều lĩnh vực của Trung Quốc. Nổi bật nhất phải kể đến hai tên tuổi lớn nhất là Alibaba Group và Tencent. Quá trình hình thành, phát triển, cách họ vượt qua những rào cản và các đối thủ cạnh tranh để trở thành những doanh nghiệp thành công được phân tích một cách chi tiết. Đều bắt đầu từ những start-up nhỏ, cả Alibaba và Tencent đã phát triển thành những nền tảng lớn với hàng trăm triệu người dùng. Một nhân tố quan trọng được chỉ ra trong thành công của cả hai công ty là tính năng thanh toán qua điện thoại (Mobile payment) Alipay và Wechat pay. Trong khi Alibaba đã khiến cho eBay phải rút lui khỏi thị trường thì WeChat (Tencent) đã vượt qua Microsoft để trở thành mạng xã hội phổ biến nhất ở Trung Quốc. Hiện tại, trong khi Tencent đang biến mình thành một nền tảng (platform) để giúp kết nối người sử dụng và doanh nghiệp thông qua mạng xã hội WeChat, Alibaba đang đầu tư vào nhiều lĩnh vực mới bên cạnh thương mai điện tử như ngân hàng, nông nghiệp, mở rộng thị trường ra nước ngoài như Ấn Độ, Malaysia.

Thế hệ start-up mới ở Trung Quốc đang tập trung vào các công nghệ hot nhất hiện nay như Ride sharing (DiDi), tài chính (WeBank), trí tuệ nhân tạo (Seneye, Face++, iFlytek). Điểm chung của các start-up này là họ sở hữu một nguồn nhân lực chất lượng cao từ các trường đại học danh tiếng cả ở trong và ngoài nước. Họ cũng nhận được đầu tư lớn từ các quỹ đầu từ và các đại gia công nghệ trên thế giới. Với thị trường khổng lồ, các start-up thành công sẽ trở thành những công ty tầm cỡ thế giới chỉ trong từ 2-3 năm.