100 ngày làm giáo viên

Điểm qua lại công việc sau 100 ngày đầu tiên làm giáo viên.

Dạy học:

Một điều thuận lợi là toàn bộ tài liệu giảng dạy (slides, bài tập, đề kiểm tra, ghi âm bài giảng) được thầy phụ trách trước đó chuyển giao lại. Công việc còn lại là đọc hiểu slides và luyện nói. Kiến thức thì gần như phải ôn lại toàn bộ vì những thứ học 10 năm trước giờ chỉ còn nhớ rất ít. Thông thường mất 1 ngày làm việc để chuẩn bị cho một tiết học 100 phút. Các môn học ở Nhật thì thường đi kèm một tiết thực hành trên máy tính, việc hướng dẫn sinh viên làm bài tập bản thân tôi đã có khá nhiều kinh nghiệm nên không gặp quá nhiều khó khăn.

Tôi còn được giao phụ trách hướng dẫn một nhóm sinh viên năm nhất làm quen với việc học tập ở trường. Dù cũng tính là môn học nhưng nội dung bài giảng thì hoàn toàn do thầy hướng dẫn quyết định và không có sách giáo khoa. Lúc hỏi các thầy khác thì được cho biết là có thể cho sinh viên chơi games, làm việc nhóm, vv. Với sinh viên ngành công nghệ thông tin, việc có thể sử dụng thành thạo máy tính, một vài ngôn ngữ lập trình, và nhiều công cụ khác là rất quan trọng cho công việc sau này. Dù Nhật là một trong những nước dẫn đầu thế giới về công nghệ, tôi khá ngạc nhiên là khoảng một một phần ba số sinh viên trong nhóm gần như chưa có kinh nghiệm sử dụng máy tính. Do đó tôi tập trung vào việc giúp sinh viên làm quen với máy tính hơn thông qua việc gõ văn bản, làm slides, làm websites, sử dụng Github, FFMPEG. Một nội dung quan trọng khác là cho sinh viên trải nghiệm các sản phẩm công nghệ mới nhất như Virtual Reality, 3D. Phần lớn sinh viên rất hứng thú với nội dung này.

Ngoài việc giảng dạy trên lớp, giáo viên còn có nhiệm vụ kiểm tra tình hình cũng như tư vấn, giải đáp thắc mắc của sinh viên hai lần trong một học kỳ. Các giáo viên sẽ được giao phụ trách một nhóm sinh viên của mỗi khóa. Hiện tại tôi đang được giao quản lý khoảng 30 sinh viên từ năm nhất đến năm 3.

Ngoài sinh viên trong trường, tôi cũng được một trường cấp 3 trong vùng nhờ làm tư vấn cho học sinh của họ. Học sinh hỏi ý kiến về dự án nghiên cứu mà các em đang làm, và tôi sẽ là giải đáp qua Google Hangout. Dù chỉ khoảng 30 phút, cũng khá thú vị khi tiếp xúc với một bạn học sinh phổ thông nhưng rất tò mò về các nghiên cứu tôi đang làm. 

Làm nghiên cứu:

Đây là điều hiếm hoi không thay đổi so với thời gian đi làm ở công ty, vẫn là tìm và giải quyết vấn đề, sau đó viết báo. Thêm vào đó là xây dựng các demos để giới thiệu các nghiên cứu của mình. Ngoài việc làm nghiên cứu thì giáo viên cần viết hồ sơ xin dự án làm nghiên cứu từ các quỹ bên ngoài. Vì có rất ít kinh nghiệm, việc viết dự án tốn kha khá thời gian. Việc viết bằng tiếng Nhật cũng là trở ngại vì gần như chưa bao giờ viết bằng tiếng Nhật. Đây là một điểm cần phải cải thiện.

Chuẩn bị đề tài nghiên cứu cho sinh viên: Mỗi năm giáo viên sẽ được phân công hướng dẫn từ 8 đến 10 sinh viên năm thứ 3 làm đề tài tốt nghiệp. Dù các đề tài chính đã có, công việc cụ thể cho mỗi sinh viên sẽ quyết định sau khi sinh viên bắt đầu vào lab. Với đặc thù xin việc ở Nhật, các sinh viên vào lab từ cuối năm thứ 3 sẽ làm nghiên cứu tốt nghiệp khoảng 6 tháng. Sau đó sẽ bắt đầu vào thời gian đi tìm việc từ đầu năm 4 và kéo dài ít nhất 3-4 tháng. Do vậy, thời gian sinh viên có thể tập trung làm là không quá nhiều nên cần chuẩn bị rất kỹ.

So với thời gian đi làm công ty, có vẻ khối lượng công việc cũng không có nhiều khác biệt nhưng thời gian giành cho việc họp hành thì ít hơn hẳn. Tuy nhiên, nhìn các thầy xung quanh thì có vẻ sẽ bận rộn hơn khi sinh viên bắt đầu vào lab. Dù thế nào đi nữa thì cũng phải đảm bảo "work-life harmoney" :)